May 19, 2019 अनेक दुर्ग अवशेषांनी अचंबीत करणारा – अवचितगड महाराष्ट्रातील असंख्य गडकिल्ले म्हणजे महाराष्ट्राच्या दैदीप्यमान इतिहासाचे मुक साक्षीदार. मात्र ह्या किल्ल्यांची सद्य परिस्थिती पाहता काही ठराविकच किल्ले असे आहेत जिथे विपुल प्रमाणात दुर्ग…
May 9, 2019 किल्ले अजिंक्यतारा – मराठा साम्राज्याची चतुर्थ राजधानी महाराष्ट्राच्या इतिहासात सातारा शहराला एक खास महत्व आहे. सातारा शहरामध्ये आणि आसपासच्या परिसरात अनेक किल्ले, पुरातन ठिकाणे व ऐतिहासिक स्मारके आहेत आणि त्यापैकी एक…
March 26, 2019 कोयना अभयारण्यातील एक आडदांड वनदुर्ग – किल्ले वासोटा एखाद्या दुर्गाच्या चहुबाजूने असलेले निबिड घनदाट अरण्य म्हणजे त्या दुर्गाला लाभलेले नैसर्गिक संरक्षणच म्हणावे लागेल. असाच एक कोयना अभयारण्यातील बेलाग, बलदंड गड म्हणजे वासोटा…
March 4, 2019 श्री संत तुकोबारायांच्या वास्तव्याने पावन झालेली – भंडारा लेणी पुणे जिल्ह्यामध्ये इंद्रायणीच्या काठी वसले आहे देहूगाव. महाराष्ट्राच्या इतिहासामध्ये असाधारण अध्यात्मिक महत्व देहूगावाला प्राप्त झाले आहे. कारण हीच ती पवित्र भूमी आहे जिथे जगद्गुरू…
February 18, 2019 तुळजा लेणी, जुन्नर – शिवनेरी नजीक असलेले एक छोटेखानी शिल्परत्न पुणे जिल्ह्यातील शिवनेरी किल्ल्याला महाराष्ट्राच्या इतिहासामध्ये अनन्यसाधारण महत्व आहे. कारण जुन्नर शहरामध्ये असलेला शिवनेरी किल्ला म्हणजे ती पवित्र जागा आहे जिथे हिंदवी स्वराज्य संस्थापक छत्रपती…
January 23, 2019 बारामोटेची विहीर, लिंब – पुरातन जलव्यवस्थापनेचे एक उत्तम उदाहरण छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या काळामध्ये महाराष्ट्रातील दुर्गस्थापत्यशास्त्रामध्ये अनेक वैविध्यपूर्ण शास्त्रीय प्रयोग केले गेले. याच प्रयोगांपासून प्रेरित होऊन शिवोत्तरकालीन स्थापत्यकारांनी अनेक वाडे, गढी, मंदिरे, विहिरी व…
January 11, 2019 भातवडीचा रणसंग्राम आणि शरीफजी महाराज समाधी भौगोलीक परिस्थितीचा वापर करून कमीत कमी सैन्यबळ असूनही जास्त सैन्यबळ असलेल्या शत्रूला नामोहरम करण्याची युद्धनीती म्हणजेच गनिमी कावा. ह्या युद्धनीतीचा वापर करून छत्रपती शिवाजी…
January 1, 2019 कर्जत जवळील घाट मार्गांचा संरक्षक – भिवगड किल्ला महाराष्ट्रामध्ये असलेल्या सह्याद्रीच्या अनेक पर्वतरांगा म्हणजे महाराष्ट्राला लाभलेले एक नैसर्गिक संरक्षण म्हणवेच लागेल. ह्याच पर्वतरांगांमुळें कोकण भूप्रदेश आणि घाटमाथाच्या दरम्यान सह्याद्रीच्या डोंगर रांगांची नैसर्गिकरित्या…
